بازی اولین شیوه تعلیم کودکان به شمار میآید ولو در ابتدای تولد. کودکان به وسیلهی بازی ، در ارتباط با جسم خود شناخت پیدا میکنند و رابطهشان را با پدر و مادر و هم سالان خود نظم و ترتیب میدهند و از جهان پیرامون خود آگاه میگردد.
کودکی که مداوم یک قطعه شی را از روی میز به زمین پرت میکند ظاهراً سرگرم بازی میباشد اما افزون بر آن یک متفحص و کاوشگر کوچک است. بازی افزون بر ترغیب کودک به جست و جو و پیشرفت ارتقای روابط ، به کودک از حیث توسعهی مهارتهای غیر قابل لمس عقلانی و گفتاری مدد میرساند. بازیهای تخیلی کودکان برای آنان فرصت را مهیا میسازد که به تمرین و یافتن چشم اندازها و وضعیت تازه مشغول شوند و چیزهایی را که مشاهده کردهاند تکرار کنند.
در صورتی که پدر و مادر همراهی پویایی با کودکان داشته باشند این نوع بازیها در کودکان احساس اعتماد به نفس را تقویت میکند. به تناسب شخصیت ، شرایط و ترجیحات و اندازهی هوش کودک ، کودکان به شیوههای گوناگونی به بازی میپردازند. پدر و مادر باید بدانند که اعتدال مطلوب میان بازیهای تکی و دسته جمعی برای تمام کودکان مهم است. با این وجود در صورتی که کودکی تنها به صورت انفرادی بازی میکند شاید نشانه یک بیماری باشد.
همه ی کودکان از آموختنهای جمعی ، مشارکت و همراهی با سایر کودکان در زمان بازی بهره میبرند. بازیهای دسته جمعی و معاشرتی برای رشد هوشی کودکان ۳ تا ۵ ساله خیلی مفید است. بازی در واقع بازتابی برای پیشرفت و توسعهی مهارتها ، شایستگیها ، توانمندیها و احتیاجات اولیه کودک میباشد. کودک از طریق بازی احتیاجات خود را رفع و احساسات خود را مدیریت میکند.
از جمله تاثیرهای اثربخش ذهنی و جسمی که بازی در رشد هوشی کودکان دارد میتوان عوامل زیر را ذکر کرد: بازی و تخلیه انرژی مازاد: کودکانی که قدرت و پویایی اندکی دارند ، علاقهی زیادی به بازی نشان نمیدهند. بازی و سرگرمی علامت ذهن و جسم سالم و پشتکار در بزرگسالی خواهد بود.
بازی به کودک مدد میرساند تا مدیریت عضوهای بدن خود را در اختیار داشته باشد. توانمندیهای جسمی خود را تکمیل کند و میان اعضای خود تعادل برقرار سازد و قوای مدرکه خود را پرورش دهد. زمانی که کودکان با اعضای خود بازی میکنند در حقیقت با روشهای استفاده از آنها آگاهی مییابند.
بازی و رشد کلامی کودک از آن جایی که در بازیهای خیالی ، کاراکترهای گوناگونی نقش دارند که با یکدیگر رد و بدل فکری دارند ، در نتیجه کودک با زبانها و گویشهای گوناگونی حرف میزنند این موجب میشود کلام و گفتار آنان رشد یابد.
کودک به وسیلهی بازی میآموزد که چطور با همسالان و دوستان خود برخورد و مراوده داشته باشد.کودکان امکان دارد بر سر وسیلههای بازی با یکدیگر مشاجره داشته باشند. والدین نبایستی تا هنگامی که دعوا شدت گرفته مداخله کنند ، اجازه دهید تا کودکان خودشان بیاموزند که چگونه پیروز شوند یا شکست بخورند.
کودکانی که به گونهی بی عاطفه و جدی تحت آموزش و پرورش مییابند ، فراوانتر دچار فشار تحقیر و فرومایگی میشوند ، چرا که آنان برای اجرای امور درست دچار بحران و عقده بودهاند و از نیازها و تقاضاهایشان پیشگیری شده و این موضوع سبب تشویش و اضطراب و نابه سامانی در آنان خواهد شد.
کودکان به وسیلهی بازی درست و غلط و کار نیک و خطا را در مدارس و منزل میآموزند اما انجام قوانین اخلاقی در آنان به میزان بازی ، شدیدو عمده نمیباشد. کودک در بازی میآموزد در صورتی که به وسیلهی جمع پذیرفته شود باید صادق ، عادل ، امانت دار و خویشتن دار باشد.
مهیا کردن محیطی امن و آسوده ، مناسبترین شیوهی ترغیب کودکان به بازی است و احتیاجی به وسیلههای بازی گوناگون و پر هزینه نمیباشد. فضای بازی را مبدل به محوطه و میدان بازی کودک کنید و با استفاده از محیطی سالم و ایمن کمک کنید تا بیشترین تفتیش و جست وجو را در عاری از هر تنگنا و کمبودی برایشان مهیا شود. از گزینش اسباب بازیهای خوب و مطلوب با سن و سال کودک و توانمندی و مهارتهایش مطمئن شوید. در صورتی که وسایلی که برای کودکان سن و سال بالاتر ساخته شدهاند را برای کودکان کم سن و سالتر فراهم کنید نه فقط او را ترغیب نکردهاید علاوه بر این در او حس ضعف و درماندگی ایجاد کردهاید. به بازی کودک ارج نهید و فهم کودک را ترغیب کنید تا رشد هوشی و ذهنی و جسمی لازم برای کودکان میسر شود.
توسعه مهارتهای اجتماعی
بازیها کمک میکنند تا کودکان مهارتهای اجتماعی خود را تقویت کنند. از طریق بازیها، آنها میآموزند چگونه با دیگران تعامل کنند، همکاری کنند و مشکلات را حل کنند.
تقویت مهارتهای حل مسئله
بازیها معمولاً به کودکان فرصت میدهند تا مسائل مختلف را با چند رویکرد مختلف بررسی و حل کنند. این تجربه مهارتهای حل مسائل آنها را تقویت میکند.
تقویت تواناییهای شناختی
بسیاری از بازیها تواناییهای شناختی مانند تمرکز، حافظه، تفکر منطقی و تخیل را تقویت میکنند. این بازیها ممکن است مسائل مشکل را در محیطی تعاملی و جذاب برای کودکان ارائه دهند.
ایجاد انگیزه برای یادگیری
بازیها میتوانند به عنوان انگیزهدهندهها برای کودکان عمل کنند. وقتی که کودکان در یک بازی مشغول به یادگیری هستند، آنها ممکن است بیشتر به یادگیری علاقهمند شوند.
توانایی مدیریت زمان
بازیها میتوانند به کودکان یاد دهند که چگونه زمان خود را مدیریت کنند و تعادل مناسبی بین بازی و وظایف دیگر ایجاد کنند.
به شرطی که بازیها به میزان مناسبی و به همراه نظارت بالغین انجام شوند، میتوانند به توسعه هوش کودکان کمک کنند.
موضوعات مرتبط :
تاثیر اسباب بازی در هوش کودکان
تاثیر بازی بر رشد و هوش کودکان