لجاجت و یکدنگی در سنین کودکی امری رایج و معمول است. هر بچهای تا اندازهای دست به لجاجت میزند.
زیرا این سرشت آنان است که پیرامونشان را محک بزنند و تجربه کسب کنند و بدانند چه جایی قادر به پیشتازی هستند. با این وجود ، کودکان از مرزها و حدود مطلع نیستند و این بر عهدهی پدران و مادران و مربیان میباشد که ممنوعیتها و حیطهی پیشروی را برای آنان تعیین نمایند. در این زمان است که کنترل و تربیت والدین آغاز میگردد که هر اندازه از خردسالی شروع شود ، اثربخشتر و کارامدتر خواهد بود.
انضباط و سازمان دهی اثربخش مناسبترین راهکار مهار و مشارکت با یک بچهی یکدنده ولجوج میباشد. به منظور استفاده از این راهکار بایستی از دو قاعده و اصل بهره گرفت.
قاعده نخست ؛ در برخورد و رویارویی با بچهها مصمم باشید. به این معنی که والدین بایستی از پیش دربارهی این که کودکتان اجازه و مختار به اجرای چه اعمالی است و چه رفتارها و اموری را نبایست اجرا نماید ، متحد و موافق یکدیگر باشید و همچنین بایستی مشخص نمایید اگر کودکتان از محدودهی تعیین شده پا را فرتر نهاد چطور با وی رفتار شود که این امر هم احتیاج به همسویی پیشین والدین دارد.
به یاد داشته باشید نظارت و تفتیش دائم از طرف پدر و مادر شخصیت فرزند را ناتوان و بیقدرت میسازد. از طرفی در صورتی که بچهها آزاد باشند و یا خیلی کم از طرف پدر و مادر هدایت و ارشاد گردند و همواره کار خویش را انجام دهند ، حاصل آن بچهای میشود مهار نشدنی و لجوج که تذکرات و صحبتهای پدر و مادر در او اثری نخواهد داشت. فراموش نکنید زمانی که از بچهها عمل اشتباهی سر میزند ، نبایست یکی از والدین با او مشاجره نماید و دیگری از او پشتیبانی کند. به علاوه نبایست دربارهی یک رفتار و عمل بچهها یک روز بیاعتنا باشید اما روز بعد به سبب همان رفتار و عمل او را سرزنش نمایید. شیوه و راهکارهای شما بایستی همیشگی ، همانند و همسو باشند.
قاعده دوم ؛ زمانی که فرزندتان لجاجت میکند بردبار و خونسر باشید و با نرمی با آنان صحبت کنید ولی ثابت و مصمم باشید. در صورتی که این دو قاعده و اصل را صحیح انجام دهید کودک محدودیتهای خود را خواهد فهمید. درا بودن یک طرح و برنامه روزمره برای بچهها سبب شده تا از وضعیتهایی که موجب ناآرامی و کشمکش میشوند کاسته شود و بچهها درک کنند که والدین از آنان چه انتظاراتی دارند. مسلماً والدین نیز همواره بایستی اوقاتی را در جهت امور مورد توجه و تمایل بچهها برنامه ریزی نمایند.
بایستی آگاه شوید که بچهها برخوردار از عقاید ویژه خود میباشند و قادرند دست به انتخاب بزنند. این موضوع قسمت بااهمیت در پرورش و قالب شخصیت بچهها میباشد. ولوهم بعضی مواقع اوقاتی را با توجه به عقاید و سلایق او و همکاری او به منظور اجرای امور و کارها ترتیب دهید. بنابراین این والدین هستند که موضوعات قابل مذاکره و گفت وگو و ی بالعکس آن را تعیین مینمایند. مطلوبترین استراتژی به منظور برخورد و واکنش با بچههایی که بر سر موضوعی لجاجت میکنند انجام سه الگوریتم ذیل میباشد :
نخست ، با ملایمت ولی مصمم و مقاوم به کودکتان اعلام کنید که به عملش پایان دهد چرا که هرگز این رفتار اشتباه و ناپسند را آن را قبول نمیکنید. دوم ، در صورتی که به عمل خود پافشاری نمود و آن را ادامه داد به وی اعلام کنید که در صورت ادامه دادن توبیخ و مجازات میشود. تذکر و مطلع کردن از فازهای با اهمیتی تلقی میشوند و در پایان در صورتی که وی به درخواست شما توجهی نکرد بایستی از شیوهی محروم نمودن بهره بگیرید.
به هیچ وجه به علت اعمال و حرکات بچهها آنان را شماتت و مجازات ننماید چرا که عمل مورد نظر را تقویت مینماید. به علاوه از توبیخ و مجازات جسمی بپرهیزید. چرا که این نوع برخورد قادر است بچهها را در درک و آشنایی با رفتارهای صحیح و اشتباه به گمراهی و غلط هدایت نماید. به فرزند خویش بیاموزید که شیوههای خوشایند و مطلوب را به منظور بروز عواطف و هیجانات منفی خود به کار ببرد. آنگاه عواطف و هیجانات آنان را قبول نمایید و به آنان توضیح دهید که آنان را درک میکنید و مواظب هستید.
روابط والدین تأثیر مهمی در لجبازی فرزندان دارد. این اثرات می تواند در جنبه های مختلف زندگی کودکان ظاهر شود. والدین با نقش خود و تأثیرات مثبت یا منفی آنها بر رفتار لجبازانه کودکان روبرو می شوند.
ارتباط والدین و میزان هماهنگی بین آنها در تربیت فرزندان نقش مهمی در پیشگیری از لجبازی دارد. ایجاد یک محیط خانوادگی با ارزشهای مثبت و قوانین روشن، که در آن هر یک از والدین به دیگری احترام میگذارند، میتواند فرزندان را از فرصتهای لجبازی دور نگه دارد.
والدین باید نقش مثبتی در افزایش اعتماد به نفس کودکان داشته باشند. ارتباط دوستانه و خوشایند با کودک، احترام به عقاید او و ایجاد احساس امنیت و وفاداری به طرف مقابل، شرط لازم برای جلوگیری از لجبازی است.
از سوی دیگر، روابط نامطلوب والدین و مشکلات زناشویی میتواند عواملی آزاردهنده برای کودکان باشد و احتمال انجام رفتارهای لجبازانه را افزایش دهد. بنابراین ایجاد محیط خانواده سالم و حمایت از ایجاد روابط مثبت در کودکان می تواند در پیشگیری از لجبازی موثر باشد.
موضوعات مرتبط :
دلایل لجبازی در کودکان چیست؟ برخورد با کودک لجباز چگونه باید باشد؟
عصبانیت و پرخاشگری در کودکان و چگونگی مواجهه با آن
تربیت کودک بی ادب چگونه باید انجام شود؟