درباره ارتباط زبان ، تفکر و هوش چه می دانید ؟

پاسخ به سوال ارتباط زبان ، تفکر و هوش موضوع این مقاله آموزشی است.

مقدمه 

زبان یکی از توانایی های ویژه و در عین حال پیچیده بشری است. به جز نوع انسان هیچ گونه دیگری از جانوران وجود ندارد که به این توانایی مجهز باشد.

به همین دلیل همواره در پژوهشهایی که توانایی های شناختی انسان را مورد برسی قرار داده اند ، ارتباط زبان با سایر توانایی های ذهنی و شناختی انسان نیز مورد سوال و بحث بوده است.

برخی از افراد و نظریه پردازان ، زبان را ابزار اندیشه می دانند و معتقد هستند تا زمانی که انسان به توانایی سخن گفتن قادر نباشد نمی تواند توانایی های شناختی خارق العاده را به دست آورد. به همین دلیل است که ارتباط بین زبان و هوش نیز از جمله مباحث قابل مطرح و چالش برانگیز در این حوزه است.

از طرفی ، توانایی های شناختی مانند هوش نیز بر یادگیری زبان و استفاده ازآن بسیار تأثیر می گذارند. تحقیقات نشان می دهد کودکان و افرادی که از نظر هوشی پائین تر از افراد معمول جامعه هستند معمولاً توانایی کلامی پائین تری نیز دارند. همچنین زبان ابزاری است که ما به کمک می کند از طریق آن بیاندیشیم و افکار خود را با دیگران در میان بگذاریم.

همچنین موجب تعامل با دیگران می شود که ارتباط و تعامل با دیگران نیز می تواند اطلاعات و اندیشه های بسیاری را در ما ایجاد کند. حال در خصوص ارتباط بین زبان و تفکر و هوش بیشتر بدانیم.

بیشتر بخوانید : استعدادیابی کودکان

اهمیت سن ۲ تا ۷ سال

تقریباً می توان گفت توانایی زبانی در انسانها از سن ۲ سالگی ایجاد می شود. هر چند ممکن است برخی از کودکان کمتر از این سن قادر به سخن گفتن باشند که معمولاً در دخترها این توانایی زودتر اتفاق می افتد ؛ اما به طور میانگین در ۲ سالگی توانایی تکلم در انسان به وجود می آید.

در سالهای قبل از آن ، معمولاً کودکان صداهای مختلفی از خود صادر می کنند که در محیط و توسط پدر ، مادر و سایر اعضای خانواده تقویت می شود و سپس در مدت زمان بسیار کمی کودکان می توانند ابتدا کلمات و سپس جملات کوتاه را به زبان بیاورند.

رشد زبان در کودکان به حدی است که تقریباً در سن ۳ تا ۴ سالگی کودکان می توانند مانند یک فرد بزرگسال تمامی مفاهیمی که مد نظرشان است را به اطرافیان بفهمانند و از طریق زبان با آنها تعامل دو طرفه و شبیه بزرگسالان برقرار کنند.

در این میان سن بین ۲ تا ۷ سالگی به دلیل رشد زبان و سرعت افزایش توانایی های زبانی در انسان بسیار مهم است. تا قبل از ۲ سالگی ، از آنجایی که هنوز زبان رشد نکرده است اغلب کودکان به شکل ساده فکر و عمل می کنند.

بیشتر تفکرات آنها مبتنی بر حرکات بدنی و حسی- حرکتی است و از طریق این اعمال می اندیشند ولی زمانی که زبان و بیان کلمات و جملات در آنها شکل می گیرد به شکل گسترده تری قادر به فکر کردن هستند. بنابراین تا سن ۷ سالگی توانایی زبانی به شدت رشد پیدا می کند و به همین دلیل است که رشد توانایی های شناختی در این فاصله سنی به شدت افزایش پیدا می کند.

بهتر بخوانید : تست هوش کودک ۴ ساله

از طرفی یک بازه زمانی حساس برای رشد زبان وجود دارد. سن ۲ سالگی تا محدوده ۴ سالگی را سن حساس برای رشد زبان می دانند. به این معنی که اگر توانایی زبانی و سخن گفتن در این بازه زمانی در کودکان پرورش پیدا نکند در سالهای آینده نمی توان آن را در کودکان پرورش داد. حتی در نمونه های واقعی نیز این نظریه بارها اثبات شده است.

کودکانی که از ابتدای تولد از والدین خود و جوامع انسانی بنا به دلایلی جدا افتاده بودند پس از سالها که توسط سایر انسانها پیدا شده اند علی رغم تلاشهای بسیاری که برای رشد زبان در آنها صورت گرفته است ، آنها هرگز قادر به صحبت کردن و برقرار ارتباط از طریق زبان و گفتار مانند سایر انسانها نشده اند.

بنابراین در صورتی که تمایل دارید توانایی های زبانی در کودکان خود را پرورش دهید که به شدت با توانایی های شناختی مانند هوش آنها در ارتباط است بهتر است از محدوده سنی گفته شده عبور نکنید.

شناسایی جهان پیرامون

چیزی که بیش از هر چیز موجب می شود یک کودک دنیای اطراف خود را بشناسد ، زبان است. با استفاده از کلمات می تواند اطلاعات زیادی از جهان اطراف دریافت کند و همچنین اطلاعات خود را با آنها در میان بگذارد ، زیرا در صورت تعامل با دنیای بیرونی است که می تواند اطلاعات را تبادل کرده و به دانش خود بیافزاید.

از همین رو است که می گوییم زبان کمک بسیار زیادی به رشد هوش می کند. هر چقدر افراد از توانایی زبانی بیشتری برخوردار باشند می توانند اطلاعات بیشتری را با دنیا تبادل کنند و همین اطلاعات موجب افزایش هوش آنها شود.

پژوهش هایی نیز وجود دارد که نشان می دهد افرادی که به چند زبان تسلط دارند از نظر توانایی های هوشی بسیار بالاتر هستند. شاید به همین دلیل است که بسیاری از والدین یا افرادی که در امر تربیت کودکان دخیل هستند تمایل دارند کودکان یک زبان خارجی به جز زبان اصلی و مادری خود را یاد بگیرند.

تحقیقات نشان می دهد افرادی که به چند زبان صحبت می کنند معمولاً به چند شیوه نیز می اندیشند و به جای درگیری یک بخش نیمکره یا بخشهایی از مغز ، معمولاً تمامی قسمتهای مغز آنها درگیر مسائل پیش رو می شود.

بنابراین آموختن زبان ، می تواند یک روش تقویت هوش و سایر توانایی های شناختی در کودکان باشد. البته این مطلب قابل ذکر است که اگر قصد آموزش زبان های دیگر به جز زبان مادری را به فرزندان خود دارید بهتر است اجازه دهید زبان اول در او کامل شکل بگیرد و سپس آموزش سایر زبانها را آغاز کنید ؛

چرا که دانستن زبانهای مختلف و عدم تسلط به هیچ کدام از آنها ممکن است مشکلات شناختی برای کودکان به وجود آورد که صدمات آن بسیار بیشتر از منفعت آن خواهد بود.

حتی تأثیر سوء آن به جز توانایی های شناختی در بسیاری از ویژگیهای عاطفی و هیجانی افراد نیز به چشم خواهد خورد. بنابراین برای آموزش زبان دوم یا سوم عجله ای نداشته باشید و اجازه بدهید یک زبان در کودکان به صورت کامل شکل بگیرد و سپس سایر زبانها را به اون آموزش دهید.

زبان به عنوان بخشی از هوش

در این میان روانشناسان و صاحب نظرانی وجود دارند که زبان را بخشی از توانایی های هوشی انسانها می دانند. به عنوان مثال ، در ابزارهایی که به سنجش توانایی های هوشی می پردازند ، داشتن دایره لغت یا شناسایی تفاوتها و شباهتهای کلامی از جمله توانایی های هوشی به حساب می آید.

برای پی بردن به توانمندی هوشی و به دست آوردن نمره هوشی به اندازه گیری این توانایی می پردازند. می توان به خوبی نتیجه گرفت که زبان از جمله ساختارهای روانی بسیار مهم در کودکان است.

حال که اهمیت زبان و ارتباط آن با هوش را دانستیم بهتر است با عواملی که به ما کمک می کند تا توانایی زبانی کودکان را تقویت کنیم آشنا شویم.

توانایی جسمانی

برای اینکه بتوانید یک کودک با توانایی زبانی خوبی داشته باشید بهتر است از نظر توانایی های جسمانی کودک خود را رشد دهید. داشتن تمرینات بدنی ، تمرینات تنفسی و تغذیه مناسب می تواند موجب رشد سریع تر زبان در کودکان شود.

جنسیت

یکی از عواملی که بر رشد توانایی های زبانی کودکان تأثیر می گذارد جنسیت آنهاست. معمولاً کودکان دختر زودتر از پسرها شروع به صحبت کردن می کنند.

بنابراین اگر فرزند شما پسر است بهتر است توانایی زبانی آن را با دخترها مقایسه نکنید و در صورتی که کمی دیرتر شروع به صحبت کردن می کند نگران نشوید.

متأسفانه برخی از والدین به دلیل نگرانی هایی که در این موضوع از خود نشان می دهند ممکن است دست به کارهایی بزنند که برای سلامتی جسمی و روانی کودکان به شدت خطرناک باشد یا به گونه ای رفتار کنند که کودک دچار ترس و اضطراب شود یا اعتماد به نفس خود را از دست بدهد.

آموزش در محیط

یکی دیگر از روشهایی که می توانید برای تقویت توانایی های کلامی کودکان و به تبع آن توانایی های هوشی کودکان استفاده کنید این است که محیط را از نظر کلامی و زبانی غنی تر سازید.

به عنوان مثال می توانید فیلم ها ، کتابها و مطالب شنیداری مناسبی را تهیه کنید. با کودکان خود بیش از همیشه صحبت کنید. سعی کنید زمانی که با آنها صحبت می کنید از الفاظ و کلمات متنوع و متعددی استفاده کنید.

انجام تمامی فعالیتهای گفته شده به توانایی های کلامی و زبانی فرزند شما کمک خواهد کرد و از طرفی چون موجب افزاییش دایره لغت می شود و ظرفیت حافظه را بیشتر می سازد به صورت غیر مستقیم به تقویت هوش کودکان نیز کمک خواهد کرد.