اختلال تکاملی در کودک به گروهی از شرایط اطلاق می شود که می تواند بر رشد جسمی، شناختی و اجتماعی کودک تاثیر بگذارد. این اختلالات می تواند به طریق مختلف ظاهر شود و بر کیفیت زندگی کودک و همچنین خانواده و مراقبان او تأثیر بسزایی داشته باشد.برای والدین و مربیان آشنایی با این اختلالات ضروری است زیرا شناسایی و مداخله اولیه می تواند نتایج را برای کودکان مبتلا به اختلال تکاملیی بهبود بخشد. اختلال تکاملی به طور کلی به چهار دسته عمده تقسیم می شوند: اختلالات حرکتی، اختلالات زبانی و ارتباطی، ناتوانی های ذهنی و اختلالات طیف اوتیسم. هر یک از این دسته بندی ها طیفی از شرایط خاص با درجات متفاوتی از شدت و تاثیر بر رشد کودک را در بر می گیرد. اختلالات حرکتی مانند پارکینسون به مشکلات حرکتی، هماهنگی و تعادل اشاره دارد. این اختلالات ممکن است به دلیل نقص ژنتیکی، آسیب مغزی یا عفونت در دوران بارداری یا اوایل کودکی باشد. اختلالات زبانی و ارتباطی شامل شرایطی مانند اختلال زبان خاص و لکنت زبان است. کودکان مبتلا به این اختلالات ممکن است در درک و استفاده موثر از زبان، بیان کارآمد خود و درگیر شدن در گفتگو با دیگران مشکل داشته باشند. ناتوانی های ذهنی با محدودیت های قابل توجهی در عملکرد شناختی و رفتار انطباقی مشخص می شود. این می تواند شامل مشکلات در حل مسئله، یادگیری و مهارت های اجتماعی باشد. شدت این ناتوانی‌ها می‌تواند بسیار متفاوت باشد و افراد دارای ناتوانی ذهنی ممکن است در طول زندگی خود به درجات مختلفی از حمایت و مداخله نیاز داشته باشند. اختلالات طیف اوتیسم از نظر شدت بسیار متفاوت است و افراد مبتلا به این اختلالات ممکن است در تعامل اجتماعی، برقراری ارتباط مشکل داشته باشند و ممکن است رفتارهای تکراری یا محدود کننده داشته باشند. علل اختلال تکاملیی پیچیده و چند عاملی هستند و ممکن است ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و عصبی بیولوژیکی را شامل شوند. برخی از عوامل خطر مرتبط با اختلال تکاملی عبارتند از وزن کم هنگام تولد، قرار گرفتن در معرض سموم در دوران بارداری یا اوایل کودکی، جهش های ژنتیکی یا ناهنجاری های کروموزومی و عفونت های مادر در دوران بارداری. شناسایی زودهنگام و مداخله در رسیدگی به اختلال تکاملی در کودکان حیاتی است. تشخیص ممکن است شامل ارزیابی جامع تاریخچه رشد کودک، معاینه فیزیکی و تست های استاندارد شده برای ارزیابی توانایی های شناختی و زبانی باشد. رویکردهای درمانی برای اختلال تکاملی ممکن است شامل دارو درمانی، رفتار درمانی، گفتار درمانی، کاردرمانی و برنامه های آموزشی ویژه متناسب با نیازهای خاص کودک باشد. در نتیجه، اختلال تکاملی در کودک گروه پیچیده و متنوعی از شرایط است که می تواند تاثیر بسزایی بر رشد و کیفیت زندگی کودک داشته باشد. آشنایی والدین، مربیان و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی با این اختلالات ضروری است، زیرا شناسایی و مداخله زودهنگام می تواند نتایج را برای کودکان مبتلا به اختلال تکاملی بهبود بخشد. با حمایت و مداخله مناسب، کودکان مبتلا به اختلال تکاملی می توانند به پتانسیل کامل خود برسند و زندگی کاملی داشته باشند.